Antarktika’nın derinliklerinde milyonlarca yıl boyunca korunmuş buz, artık bilim dünyasının merceği altında. Yaklaşık 1,5 milyon yıllık bir buz çekirdeği, iklim geçmişine dair kritik veriler sunmak üzere İngiltere'nin Cambridge kentindeki British Antarctic Survey (BAS) laboratuvarına ulaştı.
Eksi 23 derecede, özel olarak hazırlanmış odalarda muhafaza edilen bu silindirik buz örneği, bugüne dek elde edilen en eski buz çekirdeği olma özelliğini taşıyor. Bilim insanları, bu eşsiz numuneyi analiz ederek, Dünya'nın tarih boyunca nasıl ısınıp soğuduğunu ve iklim döngülerinin nasıl evrildiğini anlamayı hedefliyor.
---
“1,5 milyon yıl geriye gideceğiz”
BAS Buz Çekirdeği Araştırmaları Başkanı Dr. Robert Thomas, buzun içinde hapsolmuş mikroskobik hava kabarcıklarının geçmiş atmosfer koşullarına dair çok değerli bilgiler içerdiğini belirtti.
> “Bugüne kadar 800 bin yıl öncesine kadar ulaşabilmiştik. Bu örnekle birlikte, 1,5 milyon yıl öncesine uzanma şansına sahibiz. Karbondioksit seviyelerinin o dönemlerde de bugünkü gibi yüksek olup olmadığını anlayabileceğiz” dedi.
---
İklim döngüsündeki büyük geçişin peşinde
Bilim insanlarının en çok merak ettiği konulardan biri, yaklaşık 1 milyon yıl önce iklim döngülerinde yaşanan ani değişim. Daha önce 41 bin yılda bir gerçekleşen sıcak-soğuk döngüler, bu tarihten itibaren 100 bin yıllık aralıklarla görülmeye başladı.
Dr. Thomas bu geçişin hâlâ tam olarak açıklanamadığını vurgulayarak,
> “Bu buz çekirdeği, buzul çağlarındaki döngülerin neden ve nasıl değiştiğini anlamamız için eşsiz bir fırsat olabilir” ifadelerini kullandı.
---
Deniz seviyesinin tarihi buzda gizli
Araştırmacılar, buz çekirdeğinde bulunan mikroskobik tozlar ve kimyasal izler sayesinde geçmişteki deniz seviyesi değişimleri, buzul erimeleri ve Antarktika buz tabakalarının nasıl küçüldüğü hakkında önemli bulgular elde etmeyi planlıyor. Bu veriler, iklim krizinin deniz seviyelerine etkisini anlamada büyük rol oynayacak.
---
Geçmiş, geleceğe yön veriyor
Önümüzdeki yıllarda uluslararası birçok bilim insanı tarafından detaylı biçimde incelenecek bu çekirdek, yalnızca geçmiş iklim koşullarını ortaya koymakla kalmayacak. Uzmanlara göre elde edilecek veriler, iklim değişikliğine karşı geliştirilecek küresel politika ve uyum stratejilerine de katkı sunacak.